استفاده از توریم ، اورانیوم و پلونیوم برای تولید برق
چرخه ی توریم
راکتورهای چرخه ی توریم یا شبه زاینده شبیه به راکتورهای زاینـده ی سـریع هسـتند کـه
درآن- ها یک ماده ی بارور طبیعی مانند توریم _ 232 نوترون های کند را جـذب کـرده و
( غیر مستقیم ) تبدیل به اورانیم 232 شکافت پـذیر مـی شـود . ایـن عمـل یـک واکـنش
زنجیره ای گرمازا ایجاد می کند ، در حالی که نوترون هـای اضـافی تـوریم بیشـتری را بـه
U – 233 تبدیل می کنند. این فن آوری برای عدهای جذاب تشخیص داده شـده زیـرا در
آن پلوتونیم تولید نمی شود ، از تـوریم کـه بـه نسـبت فـراوان اسـت بـه عنـوان سـوخت
استفاده می شود ، و بازده استفاده از سـوخت آن بـه بـه راکتـور زاینـده ی سـریع نزدیـک
است . با وجود این مقدار اورانیوم شـکاف پـذیر تولیـد شـده بـرای حفـظ واکـنش کـام لاً
کفایت نمی کند ، به همین خاطر معمولاً واژه ی « شبه زاینده » برای آن هـا بـه کـار مـی
رود . در حالی که این راکتورها برای مدت 30 سال مرکز توجه بوده- اند ، فقـط در هنـد
به صورت تجاری مدنظر قرار گرفته اند .
بازیابی اورانیم و پلوتونیم های نظامی برای تولید برق
تلاش های جهانی برای خلع صلاح هسـته ای از قضـا منجـر بـه بعضـی مشـکلات امنیتـی
جـدی شـده اسـت . پیـاده ســازی کلاهـک هـای هسـته ای روسـیه و آمریکــا (START-I
وSTART-II ) انجام گرفته ، باعث جمع شدن موادی بامرتبه ی جنگ افـزاری ( پلوتـونیم
و اورانیم فوق العاده غنی ) شده است . بـه خ صـوص پـس از فروپاشـی شـوروی در مـورد
احتمال دزدیده شدن ، قاچاق و خرید و فروش پنهانی مواد شکافت پذیر یا افتادن آن هـا
به دست کشورهای خاطی یا تروریست هـا نگرانـی هـایی بـه وجـود آمـده اسـت . کنتـرل
نامناسب مواد هسته ای در روسـیه ، ابعـاد برنامـه هـای هسـته ای و امنیـت پـایین تـر از
استاندارد تأ سیسات هسته ای در آن کشور عواملی هسـتند کـه سـبب نگرانـی از افتـادن
مواد هسته ای بـه دسـتان ناپـاک مـی شـوند . در طـول دهـه ی 1990 ، تـلاش مشـترک
بسـیاری از کشـورها امنیـت فیزیکـی و مسـئولیت در قبـال ایـن مـواد را بـه شـکلی قابـل
ملاحظه بهبود بخشید .
بنابراین چالش جداسازی و دفع مواد شکافت پذیر تسلیحاتی بـه خصـوص پلوتـونیم کـه
دیگر برای مقاصـد نظـامی لازم نیسـتند ، اولـویتی بـرای جامعـه ی جهـانی شـده اسـت .
IAEA گزینه- هـایی سیاسـی را در ارتبـاط بـا مـدیریت و بـه کـارگیری ذخـایر پلوتـونیم
نظامی آزموده است . فوری ترین موضوع حفاظت ایـن مـاده در مقابـل دزدی و انحـراف ،
در عین حال تعیین مناسب- ترین وسیله برای استقرار آن هاست . اسـتفاده از پلوتـو نـیم
با مرتبه ی جنگ افزاری ( بیشتر از Pu– 239 %93 ) در سوخت اکسید مخـتلط ( MOX )
راکتورهـای غیـر نظـامی چشـم انـدازی روشـن دارد . سـاختن MOX بـا مخلـوط کـردن
پلوتونیوم جنگ افزاری و پلوتونیوم با مرتبـه ی راکتـوری کـاملاً عملـی اسـت . ایـن تنهـا
ابزار دفعی است که پلوتو نیم جنگ افزاری را برای همیشه از چـرخش بـاز مـی دارد و بـه
صورتی مؤثر آن را مصرف می کند . در حال حاظر کوشش ها برای « بازیافت » پلوتـونیم
از این طریق در حال انجام است و «سران گروه هشت» شامل کشـورهای G7 وروسـیه در
حال پی گیری این گزینه هستند .
قسمت اول آموزش متلب.